Ο επιβλέπων μηχανικός ορίζετε υποχρεωτικά από τον ιδιοκτήτη κατά το στάδιο της έκδοσης της άδεια δόμησης του έργου. Στις συνήθεις οικοδομικές εργασίες, επιβλέπων μηχανικός ορίζετε ο μελετητής του έργου εκτός και εάν ο ιδιοκτήτης θελήσει να αναθέσει σε διαφορετικό μηχανικό την επίβλεψη του έργου του. Η ευθύνη και τα καθήκοντα του επιβλέποντος μηχανικού αρχίζουν από την έναρξη των εργασιών για την υλοποίηση της σχετικής άδειας, περιλαμβανόμενων και οποιωνδήποτε προκαταρκτικών εργασιών προετοιμασίας.

Τα κυριότερα καθήκοντα που αναλαμβάνει ο επιβλέπων μηχανικός είναι:

• ο έλεγχος της κατασκευής για την σωστή υλοποίηση του έργου σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια της άδειας δόμησης, δηλαδή να βεβαιώνεται για την ορθή εφαρμογή της μελέτης, την τήρηση των προνοιών της σχετικής άδειας και την ορθή εφαρμογή όλων των κατασκευαστικών στοιχείων που απορρέουν από την μελέτη του έργου,
• η εφαρμογή των μέτρων ασφάλειας του έργου και των εργαζομένων σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, το εγκεκριμένο Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας (ΣΑΥ) του έργου και τον εγκεκριμένο Φάκελο Ασφάλειας και Υγείας (ΦΑΥ) του έργου,
• εφόσον υπάρχει υποχρέωση, η τήρηση και ενημέρωση του ημερολογίου μέτρων ασφαλείας με τις παρατηρήσεις, τις οδηγίες και τις υποδείξεις του προς τον ιδιοκτήτη και τους εργολάβους όσο αφορά τα μέτρα ασφάλειας και υγείας του έργου και των εργαζομένων,
• η σύνταξη του φακέλου της Ταυτότητας Κτιρίου σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν.3843/2010,
• η ενημέρωση της Υ.ΔΟΜ (υπηρεσία δόμησης) για τον έλεγχο της κατασκευής από Ελεγκτή Δόμησης, στα σταδία που ορίζονται από την άδεια και η παρουσία του κατά τον έλεγχο,
• η επιβεβαίωση των εδαφολογικών δεδομένων της μελέτης του έργου για την θεμελίωση και εάν κριθεί αναγκαίο, η απαίτηση από τον ιδιοκτήτη να αναθέσει σε ειδικούς την διεξαγωγή εδαφομηχανικής έρευνας,
• η απαίτηση εργαστηριακών ελέγχων της ποιότητας των εργασιών, εφόσον κριθεί αναγκαίο.

Για την έναρξη των οικοδομικών εργασιών επιβάλλεται με ευθύνη του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα:

• θεώρηση του σχεδίου και του φακέλου ασφάλειας και υγείας του έργου από την αρμόδια Επιθεώρησης Εργασίας,
• θεώρηση της άδειας δόμησης από το οικείο Αστυνομικό Τμήμα.

Με την έκδοση της άδειας δόμησης τοποθετείται σε πλαίσιο, πινακίδα του έργου από κατάλληλο σταθερό υλικό, στην οποία αναγράφεται με ευκρίνεια ο αριθμός και η χρονολογία έκδοσης της άδειας, η εκδούσα Αρχή, τα στοιχεία των μελετητών και των επιβλεπόντων μηχανικών, καθώς και στοιχεία επικοινωνίας τους. Η πινακίδα ελάχιστων διαστάσεων 0.50Χ0.70 μ. τοποθετείται σε εμφανές σημείο του ακινήτου, σε ύψος άνω του 1.20 μ. από το έδαφος. Στο εργοτάξιο επιβάλλεται η διατήρηση αντιγράφων της άδειας δόμησης και των μελετών, σύμφωνα με τις οποίες εκτελούνται οι εργασίες.